«Όλοι περνούν την εμπειρία. Λίγοι παίρνουν το μάθημα.» – T. S. Eliot
Με αυτήν τη φράση, ο σπουδαίος ποιητής και θεατρικός συγγραφέας μάς υπενθυμίζει πως η ίδια η ζωή προσφέρει αδιακρίτως σε όλους μας ένα πλούσιο φάσμα εμπειριών. Ωστόσο, δεν καταφέρνουν όλοι να τις αξιοποιήσουν, να αντλήσουν διδάγματα από αυτές και να εξελιχθούν εσωτερικά. Ποια είναι, λοιπόν, η διαφορά ανάμεσα στην «εμπειρία» και στο «μάθημα» που μπορούμε να αποκομίσουμε;
Από την παθητική βίωση στη συνειδητή κατανόηση
Η εμπειρία από μόνη της – όσο έντονη ή πρωτόγνωρη κι αν είναι – δεν εγγυάται την ωρίμαση ή τη βελτίωσή μας. Μπορεί να βιώσουμε μια δυσκολία, μια αποτυχία ή ακόμα και μια χαρούμενη, δημιουργική στιγμή, χωρίς να κατανοήσουμε σε βάθος τι συνέβη και γιατί. Σύμφωνα με τον Eliot, το «μάθημα» προκύπτει μόνο όταν δίνουμε χρόνο και χώρο στον εαυτό μας να αναστοχαστεί. Αυτό συνεπάγεται να αναρωτηθούμε τι πήγε καλά, τι όχι, ποιες εσωτερικές ανάγκες ή κίνητρα βγήκαν στην επιφάνεια και πώς μπορούμε να εφαρμόσουμε τα συμπεράσματα αυτά στο μέλλον.
Έτσι, η εμπειρία γίνεται εργαλείο αυτογνωσίας και ανάπτυξης. Αντί να αρκούμαστε στο να λέμε «μου συνέβη αυτό», είναι σημαντικό να αναρωτιόμαστε «Τι έμαθα από αυτό;» και, ακόμα πιο ουσιαστικά, «Πώς θα το αξιοποιήσω πρακτικά από εδώ και πέρα;». Αυτός ο συνειδητός και ουσιαστικός διάλογος με τον εαυτό μας μάς επιτρέπει να μετατρέψουμε μια «απλή» εμπειρία σε πολύτιμο μάθημα ζωής.