Οφείλεις, άρα μπορείς – Immanuel Kant
Ο Immanuel Kant, μέσα από αυτή τη σύντομη αλλά βαθυστόχαστη φράση, εκφράζει την κεντρική αρχή της ηθικής του φιλοσοφίας: αν έχεις ηθική υποχρέωση να πράξεις κάτι, τότε αυτό σημαίνει πως έχεις και τη δυνατότητα να το πράξεις. Η ηθική, κατά τον Kant, δεν είναι κάτι που επιβάλλεται εξωτερικά, αλλά πηγάζει από τη λογική και την ελεύθερη βούληση του ανθρώπου. Εάν κάτι αποτελεί ηθικό καθήκον, τότε δεν μπορεί να είναι ανέφικτο – γιατί η λογική δεν θα μας υπαγόρευε ποτέ κάτι αδύνατο.
Η ελευθερία της βούλησης και η ανθρώπινη ευθύνη
Η φράση αυτή συνδέεται με την έννοια του κατηγορικού προστακτικού στη φιλοσοφία του Kant, που υποστηρίζει πως οι ηθικοί κανόνες ισχύουν για όλους και ανεξάρτητα από τις προσωπικές επιθυμίες. Σύμφωνα με αυτή τη λογική, όταν ένα άτομο αναγνωρίζει ότι κάτι είναι ηθικά σωστό, τότε έχει και την ευθύνη να το πράξει. Δεν υπάρχουν δικαιολογίες ή εξωτερικοί περιορισμοί που μπορούν να αναιρέσουν αυτή την υποχρέωση – η ηθική επιλογή είναι πάντα εφικτή, αρκεί να υπάρχει η βούληση να ακολουθηθεί.
Για περισσότερα αποφθέγματα του Ιμμάνουελ Κάντ, κάνε κλικ εδώ.
Προτεινόμενο βιβλίο: Κοινωνική δικαιοσύνη και Καντιανή ηθική
