Να γίνομαι άνεμος για τον χαρταετό και χαρταετός για τον άνεμο, ακόμη και όταν ουρανός δεν υπάρχει. – Οδυσσέας Ελύτης
Ο συγκεκριμένος στίχος από το έργο του Οδυσσέα Ελύτη, «Ο Μικρός Ναυτίλος», δεν αποτελεί απλώς μια όμορφη εικόνα, αλλά συνοψίζει μια φιλοσοφία ύπαρξης. Η μεταφορά αυτή εκφράζει την ικανότητα του ανθρώπου να προσαρμόζεται, να κινείται ανάμεσα στο αναγκαίο και το αδύνατο, να γίνεται άλλοτε η δύναμη που ωθεί και άλλοτε το στοιχείο που αφήνεται σε αυτή τη δύναμη. Παρακάτω, ακολουθεί το πλήρες απόσπασμα:
«Ό,τι μπόρεσα ν’ αποχτήσω μια ζωή από πράξεις ορατές για όλους, επομένως να κερδίσω την ίδια διαφάνεια, το χρωστώ σ’ ένα είδος ειδικού θάρρους που μου ‘δωκεν η ποίηση: να γίνομαι άνεμος για τον χαρταετό και χαρταετός για τον άνεμο, ακόμα και όταν ουρανός δεν υπάρχει. Δεν παίζω με τα λόγια. Μιλώ για την κίνηση που ανακαλύπτει κανείς να σημειώνεται μέσα στη Στιγμή όταν καταφέρνει να την ανοίξει και να της δώσει διάρκεια».
Η αντίσταση μέσα στην αβεβαιότητα
Η ιδέα ότι πρέπει να κινούμαστε, να δημιουργούμε και να υπάρχουμε, ακόμα και όταν «ουρανός δεν υπάρχει», είναι μια από τις πιο συγκλονιστικές εκφράσεις του ποιητή.Αυτό το «ειδικό θάρρος» που αναφέρει ο ποιητής είναι η εσωτερική μας δύναμη να δίνουμε νόημα ακόμα και στις πιο μικρές στιγμές, ακόμη και όταν το περιβάλλον γύρω μας δείχνει να καταρρέει. Είναι η ικανότητα να δημιουργούμε το «ουράνιο» στοιχείο ακόμη και όταν δεν υπάρχει ουρανός, δηλαδή να ανυψώνουμε τον εαυτό μας, να βρίσκουμε κατεύθυνση, να ζούμε και να πράττουμε ακόμα και μέσα στην αβεβαιότητα.
Η πρόκληση του αγνώστου
Το έργο του Ελύτη δεν περιγράφει έναν κόσμο στατικό ή δεδομένο. Αντίθετα, μιλά για μια συνεχή προσπάθεια να βρούμε το νόημα ακόμα και εκεί όπου δεν φαίνεται να υπάρχει. Η φράση του «να γίνομαι άνεμος για τον χαρταετό και χαρταετός για τον άνεμο» εκφράζει αυτήν ακριβώς την εναλλαγή μεταξύ πρωτοβουλίας και αποδοχής. Ζούμε σε έναν κόσμο αβεβαιότητας, όπου οι προκλήσεις συχνά μας αφαιρούν τα στηρίγματά μας. Όμως, η λύση δεν είναι η ακινησία, αλλά η προσαρμογή και η τόλμη να συνεχίσουμε. Ο ουρανός μπορεί να λείπει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να πετάξουμε.
Για περισσότερα αποφθέγματα και στίχους του Οδυσσέα Ελύτη, κάνε κλικ εδώ.