Υπάρχουν άνθρωποι που όσο περισσότερα κάνεις γι’ αυτούς, τόσο λιγότερα κάνουν για τον εαυτό τους – Jane Austen
Το απόφθεγμα της Jane Austen, «Υπάρχουν άνθρωποι, που όσο περισσότερα κάνεις γι’ αυτούς, τόσο λιγότερα θα κάνουν για τον εαυτό τους», είναι μία διαχρονική παρατήρηση για τη σημασία της ισορροπίας στις σχέσεις. Μας ενθαρρύνει να σκεφτόμαστε προσεκτικά τον τρόπο με τον οποίο προσφέρουμε βοήθεια και να αναγνωρίζουμε πότε η βοήθειά μας μπορεί να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό. Καμιά φορά, το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να τονώσουμε την αυτοπεποίθηση κάποιου και όχι να του προσφέρουμε έτοιμες λύσεις. Η υπερβολική προσφορά μπορεί να δημιουργήσει εξάρτηση, να μειώσει τα κίνητρα και, παραδόξως, να οδηγήσει σε λιγότερη προσπάθεια από το άτομο που λαμβάνει βοήθεια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η παρατήρηση της Όστεν δεν αφορά μόνο τα άτομα – αντανακλά ευρύτερα κοινωνικά πρότυπα και συμπεριφορές που παρατηρούνται ακόμη και σήμερα.
Αναγνώριση και αντιμετώπιση του προβλήματος
Πώς ξέρετε αν βοηθάτε υπερβολικά κάποιον; Αναζητήστε σημάδια όπως συχνές αιτήσεις για βοήθεια, έλλειψη πρωτοβουλίας ή συμπεριφορές εξάρτησης. Εάν διαπιστώνετε ότι παρεμβαίνετε συνεχώς για να λύσετε ή να διαχειριστείτε προβλήματα, ίσως ήρθε η ώρα να επανεξετάσετε την προσέγγισή σας. Το να θέτετε όρια και να προτρέπετε τους άλλους να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις και να μαθαίνουν από αυτές μπορεί να βοηθήσει την αυτοπεποίθησή τους.
Ο αντίκτυπος της υπερβολικής βοήθειας στις προσωπικές και επαγγελματικές σχέσεις
Η υπερβολική βοήθεια μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Στις οικογένειες, για παράδειγμα, η υπερπροστατευτική γονική μέριμνα μπορεί να εμποδίσει τα παιδιά να αναπτύξουν τις δεξιότητες και την αυτοπεποίθηση που χρειάζονται για να περιηγηθούν στον κόσμο ανεξάρτητα. Στον εργασιακό χώρο, οι διευθυντές που θέλουν να ασκούν μικροδιαχείριση μπορεί να μειώσουν ακούσια τα κίνητρα και τη δημιουργικότητα της ομάδας τους, οδηγώντας τα μέλη της σε δυσφορία και μειωμένη παραγωγικότητα.
Εξερευνώντας τη δυναμική του να δίνεις και να παίρνεις
Υπάρχει μια λεπτή ισορροπία σε κάθε σχέση μεταξύ του να δίνεις και να παίρνεις. Οι υγιείς σχέσεις περιλαμβάνουν αμοιβαία υποστήριξη, αλλά όταν το ένα άτομο δίνει συνεχώς ενώ το άλλο παίρνει χωρίς ανταπόδοση, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανισορροπία και δυσαρέσκεια. Η υπερβολική προσφορά μπορεί να κάνει τον αποδέκτη να αισθάνεται ότι χρωστάει ή ότι δικαιούται, μειώνοντας το κίνητρό του να συνεισφέρει ή να αναλάβει την ευθύνη για τον εαυτό του.
Γενικά, οι καλές προθέσεις δεν αρκούν και η ειλικρινής επικοινωνία φαίνεται πως είναι το κλειδί για πιο υγιείς σχέσεις…