“Τρεις η ώρα είναι πάντα πολύ νωρίς ή πολύ αργά για οτιδήποτε θέλεις να κάνεις” – Jean Paul Sartre
Για να εξηγήσουμε την αινιγματική ρήση του Σαρτρ, “Τρεις η ώρα είναι πάντα πολύ νωρίς ή πολύ αργά για οτιδήποτε θέλεις να κάνεις”, θα πρεπει να μην “κολλήσουμε” στο “Τρεις η ώρα”. Το απόφθεγμα θα μπορούσε να λέει “Τέσσερις”, “Πέντε” ή οτιδήποτε άλλο. Ας εξετάσουμε όμως, που και υπό ποιες συνθήκες ειπώθηκε η φράση.
Η προέλευση του αποφθέγματος
Στο έργο του “No Exit”, ένας από τους χαρακτήρες, ο Γκαρσίν, αναστοχάζεται τη ζωή του και τις επιλογές που έκανε. Συνειδητοποιεί ότι ποτέ δεν έζησε πραγματικά τη ζωή του και πάντα αναβάλλει, περιμένοντας την τέλεια στιγμή για να δράσει. Αυτό τον οδήγησε στη σημερινή του δύσκολη θέση, να είναι παγιδευμένος σε ένα δωμάτιο με δύο άλλους ανθρώπους για όλη την αιωνιότητα. Σε αυτό το πλαίσιο ο Γκαρσίν προφέρει την περίφημη φράση: “Τρεις η ώρα είναι πάντα πολύ νωρίς ή πολύ αργά για οτιδήποτε θέλεις να κάνεις”.
Το νόημα πίσω από το απόφθεγμα
Επιφανειακά, το απόφθεγμα μπορεί να φαίνεται σαν μια απλή παρατήρηση σχετικά με τον χρόνο. Ωστόσο, ο Σαρτρ είχε σκοπό να μεταφέρει μια βαθύτερη υπαρξιστική φιλοσοφία. Το απόσπασμα τονίζει την ιδέα ότι δεν υπάρχει ποτέ η τέλεια στιγμή για να ενεργήσετε ή να πάρετε μια απόφαση. Ο χρόνος πάντα ξεφεύγει και η παρούσα στιγμή είναι το μόνο που έχουμε. Το να περιμένουμε την “κατάλληλη στιγμή” είναι μια μορφή αναβλητικότητας και ένας τρόπος να αποφύγουμε να αναλάβουμε την ευθύνη για τις πράξεις μας.
Ο Σαρτρ πίστευε ότι οι άνθρωποι είναι θεμελιωδώς ελεύθεροι, αλλά αυτή η ελευθερία συνοδεύεται από μια αίσθηση άγχους και ευθύνης. Είμαστε υπεύθυνοι για τις επιλογές μας και δεν υπάρχει κανένας άλλος για να κατηγορήσουμε. Το απόφθεγμα αντιπροσωπεύει την ιδέα ότι πρέπει να αναλαμβάνουμε δράση και να παίρνουμε αποφάσεις στην παρούσα στιγμή, ακόμη και αν νιώθουμε ότι είναι πολύ αργά ή πολύ νωρίς. Όλα είναι στο χέρι μας…
Προτεινόμενο Βιβλίο: Ο υπαρξισμός είναι ανθρωπισμός (του Ζαν Πωλ Σαρτρ)
Για περισσότερα αποφθέγματα του Jean Paul Sartre, κάνε κλικ εδώ.