Ονοματεπώνυμο & Instagram Account: Θεογνωσία Ρηγοπούλου @theognosia_rigopoulou @eplatona
Ιστοσελίδα: https://theognosiarigopoulou.wixsite.com/reflections
Πες μας λίγα λόγια για εσένα: Eίμαι Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συμμετέχω σε διεθνή και παγκόσμια συνέδρια φιλοσοφίας και είμαι μέλος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας. Τα ερευνητικά μου ενδιαφέροντα εστιάζονται στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία, την οντολογία και τη γνωσιολογία. Λατρεύω τη φύση και τα ταξίδια. Με συναρπάζει η μελέτη των ανθρωπίνων σχέσεων και της ανθρώπινης ψυχολογίας. Αγαπημένα μου χόμπι : το τένις, η φωτογραφία, η ζωγραφική, οι επισκέψεις σε Μουσεία και η εκμάθηση ξένων γλωσσών. Πάντα απολαμβάνω τις καλές τέχνες, με ιδιαίτερη αγάπη για τη ζωγραφική, τη μουσική, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Η αισθητική, το ωραίο και το αληθές αποτελούν οδοδείκτες σε όλες της εκφάνσεις της προσωπικής μου διαδρομής και είναι οι αξίες που προσπαθώ να προωθώ ακόμη και μέσα από την παρουσία μου και δραστηριότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Νίτσε είχε πει πως «Δεν μπορούμε παρά να δούμε τον Σωκράτη σαν το σημείο καμπής της παγκόσμιας ιστορίας». Προφανώς, είναι μία πολύ σημαντική δήλωση από έναν άνθρωπο που έχει αφήσει το δικό του αποτύπωμα στην ιστορία. Την συμμερίζεσαι; Ήταν διαφορετικός ο κόσμος πριν από τον Σωκράτη και μετά τον Σωκράτη;
Ο Σωκράτης είναι εκείνος που «κατέβασε τη φιλοσοφία από τον ουρανό στη γη. Με τον Σωκράτη πραγματοποιείται στροφή του φιλοσοφικού στοχασμού από τη φύση στον άνθρωπο, από την αναζήτηση των κοσμολογικών αρχών στην αναζήτηση του εαυτού μας. Υπάρχει μια αμφίθυμη αντιμετώπιση του Σωκράτη από τον Νίτσε. Ο Νίτσε δείχνει να είναι αντίπαλος του Σωκράτη, αλλά κατά βάθος είναι θιασώτης του. Όπως λέει ο ίδιος ο Νίτσε : «Ο Σωκράτης, για να το ομολογήσω έτσι απλά και καθαρά, βρίσκεται τόσο κοντά μου, που σχεδόν στέκομαι σε θέση μάχης εναντίον του». Άλλωστε στόχος και των δυο είναι η επιμέλεια του εαυτού. Μόνο που ο Νίτσε ενστερνίζεται το διονυσιακό-απολλώνειο δίπολο, ενώ ο Σωκράτης τείνει στο Απολλώνειο, στην αρετή ως γνώση. Όμως, το πλέον ρηξικέλευθο στοιχείο του σωκρατικού στοχασμού είναι η διαλεκτική, που συνιστά τομή στην ιστορία του ανθρωπίνου πνεύματος. Κατ’εμέ, η διαλεκτική είναι η καρδιά της φιλοσοφίας και η ζωοδότειρα δύναμη που απελευθερώνει το νου, θρέφει την εξέλιξη της επιστήμης και της φιλοσοφίας και οχυρώνει τη δημοκρατία.
Έχεις γράψει τα βιβλία «Αρχαία ελληνική φιλοσοφία» και «Η έννοια της αυτογνωσίας στους προσωκρατικούς και τον Πλάτωνα». Πόσο καιρό σου πήρε να ετοιμάσεις το καθένα; Ετοιμάζεις κάτι άλλο;
Η συγγραφή αυτών των βιβλίων αποτελεί προϊόν πολλών χρόνων έρευνας και σπουδών, ιδίως «Η έννοια της αυτογνωσίας στους Προσωκρατικούς και τον Πλάτωνα» που αποτελεί σύνοψη της διδακτορικής μου διατριβής. Το τελικό όμως στάδιο της συγγραφής πριν από την παράδοση στον εκδότη μπορεί να προσδιοριστεί γύρω στα δύο χρόνια. Το δεύτερο βιβλίο μου, ’’Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία’’, που αποτελεί απαύγασμα των φιλοσοφικών θεμάτων που απασχόλησαν την αρχαία ελληνική σκέψη μού πήρε γύρω στον ενάμιση χρόνο. Βέβαια στη συγγραφή φιλοσοφικών μελετών και πραγματειών τον περισσότερο χρόνο καταλαμβάνει η συγκέντρωση και μελέτη των πηγών και της βιβλιογραφίας και όχι τόσο το αμιγές στάδιο της συγγραφής. Ετοιμάζω το νέο μου βιβλίο που αφορά την πνευματική και σωματική ευεξία με βάση την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και υπό το πρίσμα μιας ολιστικής θεώρησης.
Τι θα έλεγες σε κάποιον που ξεκινάει τώρα τις σπουδές του στη Φιλοσοφία;
Πρώτα απ’όλα θα πρότεινα να δίνει προτεραιότητα στην αναμέτρηση με τα πρωτότυπα κείμενα και της πηγές και να αποφεύγει την προσκόλληση στις μηχανές αναζήτησης ή στην τεχνητή νοημοσύνη, κατά την εκπόνηση των εργασιών του. H έρευνα και μελέτη στους θησαυρούς των βιβλιοθηκών καλλιεργεί έναν ελεύθερο, πρωτότυπο και προσωπικό τρόπο σκέψης κατά τρόπο μοναδικό. Η μηχανική αναζήτηση αντιθέτως δίνει την ψευδαίσθηση ότι έχουμε όλες τις δυνατότητες γνώσης στη διάθεσή μας περιορίζοντας την έμπνευση και τη δημιουργικότητα.
Ποιες Τέχνες αγαπάς ιδιαίτερα και γιατί;
Τη ζωγραφική και τη μουσική. Μου αρέσει όχι μόνο να απολαμβάνω έργα ζωγραφικής, αλλά και να δημιουργώ. Η αισθητική απόλαυση αλλά και έκφραση μέσα από τις γραμμές, τι φόρμες και τα χρώματα είναι ό, τι πιο όμορφο για την ανθρώπινη ψυχή. Όσο για τη μουσική, είναι μια καθαρή μορφή τέχνης που εκφράζει την εσώτερη ουσία των φαινομένων, και προσφέρει μια ανείπωτη ψυχική ενατένιση. Στο άκουσμα μιας αγαπημένης μελωδίας η ψυχή χορεύει. Και οι δύο μορφές τέχνης αποτελούν τις αρτιότερες μορφές έκφρασης της αρμονίας που πρέπει να διέπει τη σκέψη και τη δραστηριότητά μας.
Πιστεύεις ότι υπάρχει αμφίδρομη σχέση μεταξύ των Τεχνών και της Φιλοσοφίας;
Σαφώς. Η φιλοσοφία και οι τέχνες αποτελούν πνευματικές προσεγγίσεις με στόχο την κατανόηση και έκφραση τού είναι και τού γίγνεσθαι. Ο Νίτσε ορίζει την τέχνη ως αληθινή μεταφυσική δραστηριότητα της ζωής, και ο Σοπενχάουερ θεωρεί ότι ένας φιλόσοφος δεν πρέπει ποτέ να ξεχνά ότι η φιλοσοφία είναι τέχνη. Το νόημα, η προοπτική, η δημιουργικότητα, η ανάγκη έκφρασης είναι οι αρμοί της τέχνης και της φιλοσοφίας. Η συνάντηση του ανθρώπου με τον εαυτό του και η εξωτερίκευση αυτής της συνάντησης αποτελούν κοινό τόπο φιλοσοφικού σκέπτεσθαι και καλλιτεχνικής δημιουργίας, μόνο τα εργαλεία επικοινωνίας αλλάζουν (λέξεις, χρώματα, ήχοι κ.λπ.).
Τι μουσική ακούς, ποιο είναι το αγαπημένο σου τραγούδι και ποιος είναι ο αγαπημένος σου στίχος;
Η μουσική θα υπήρχε ακόμα κι αν ο κόσμος δεν υπήρχε, όπως πολύ σωστά λέει ο Σοπενχάουερ. Η μουσική είναι προσωπική με έναν τρόπο που δεν απαντάται στις άλλες τέχνες. Μπορεί ο καθένας να μην έχει ένα αγαπημένο πίνακα, αλλά σίγουρα θα έχει ένα αγαπημένο τραγούδι. Τα ακούσματα μου ποικίλουν από σύχρονη ποπ και αμερικανική φολκ, έως κλασική μουσική. Αγαπώ, όμως, ιδιαίτερα την ορχηστρική μουσική που αποτελεί και την πλέον αυθεντική έκφραση του απείρου. Θεωρώ ότι η μουσική, ανεξαρτήτου είδους, διαστέλλει τη βίωσή μας όσο καμιά άλλη τέχνη. Aγαπημένοι μου στίχοι από το ‘‘Wind of change’’ των Scorpions : ‘‘Take me to the magic of the moment, on a glory night, where the children of tomorrow dream away in the wind of change’’. Μου αρέσουν αυτοί οι στίχοι γιατί αποπνέουν αισιοδοξία και πίστη στους νέους.
Σε ευχαριστώ πολύ!