Μπλε Πουλί (Bluebird) – Ποίημα Charles Bukowski – Ανάλυση Στίχων
Πριν ξεκινήσουμε αυτή τη μίνι ανάλυση από το ποίημα του Charles Bukowski, το Μπλε Πουλί, προτείνω να δείτε αυτό το καταπληκτικό βιντεάκι (2 λεπτά κρατάει). Είναι από τις φορές που η Ποίηση συναντά την Αφήγηση και τη Μουσική και το αποτέλεσμα δεν μπορεί παρά να είναι τέλειο. Είναι από αυτές τις στιγμές που το Μπλε Πουλί που κάπου υπάρχει ακόμα μέσα στον καθένα μας, θέλει να βγει και να κελαηδήσει όσο και αν το έχουμε κακομεταχειριστεί…
Ανάλυση των στίχων
Μετάφραση: Νίκος Παναγόπουλος
Υπάρχει ένα μπλε πουλί στην καρδιά μου που
θέλει να βγεί έξω
αλλά είμαι πολύ σκληρός για αυτόν,
Λέω, μείνε εκεί, δεν θα
αφήσω κανέναν να
σε κοιτάξει.
Ζούμε σε μία κοινωνία γεμάτη στερεότυπα. Ζούμε σε μία κοινωνία που “πρέπει” να έχουμε μία συγκεκριμένη συμπεριφορά για να είμαστε…αποδεκτοί από τους γύρω μας.
Το μπλε πουλί στην καρδιά του ομιλητή αντιπροσωπεύει μια ευάλωτη και ευαίσθητη πτυχή του εαυτού του, την οποία προσπαθεί να αποκρύψει. Αυτή η ευαίσθητη πλευρά θέλει να βγει έξω, θέλει να την δει ο κόσμος. Όμως, ο ομιλητής δεν την αφήνει. Επιτακτικά, της λέει να μείνει εκεί, κρυμμένη. Είναι πικραμένος. Λέει “δεν θα αφήσω κανέναν να σε κοιτάξει”. Φοβάται. Φοβάται πως αν την δουν, θα τη χάσει για πάντα και δεν το θέλει αυτό.
Η επιλογή του μπλε χρώματος, δεν είναι τυχαία. Το μπλε συχνά συνδέεται με την ηρεμία και τη γαλήνη, αλλά μπορεί επίσης να συμβολίζει τη θλίψη ή τη μελαγχολία.
Υπάρχει ένα μπλε πουλί στην καρδιά μου που
θέλει να βγεί έξω
αλλά του ρίχνω ουίσκι και εισπνέω
καπνό τσιγάρων
και οι πόρνες και οι μπάρμαν
και οι υπάλληλοι του παντοπωλείου
ποτέ δεν ξέρουν ότι
αυτός
είναι εκεί.
Αναφέρει ξανά πως αυτή η πλευρά θέλει να βγει έξω. Έχει ανάγκη να τη δει ο κόσμος.
Όμως, ο ομιλητής χρησιμοποιεί διάφορα μέσα όπως το αλκοόλ και τα τσιγάρα για να…κοιμίζει αυτή την πλευρά του. Είτε συναναστρέφεται άτομα της νύχτας (όπως οι πόρνες και οι μπάρμαν) είτε συναναστρέφεται έναν υπάλληλο παντοπωλείου, φοράει το προσωπείο του σκληρού και καταφέρνει να κρύψει το μπλε πουλί.
Υπάρχει ένα μπλε πουλί στην καρδιά μου που
θέλει να βγεί έξω
αλλά είμαι πολύ σκληρός για αυτόν,
λέω,
κάτσε κάτω,
θέλεις να μου
τα χαλάσεις όλα;
θέλεις να χαλάσεις
τα έργα;
θέλεις να διαλύσεις τις πωλήσεις βιβλίων μου στην Ευρώπη;
Ο ομιλητής έχει χτίσει την εικόνα του τόσα χρόνια. Τα βιβλία του Μπουκοφσκι είχαν βρει τεράστια απήχηση στην Ευρώπη όταν ήταν ζωντανός και για αυτό μαλώνει το πουλί και του λέει πως θα καταστρέψει τα πάντα αν συνεχίσει να θέλει να εμφανιστεί. Πάλι ξεκινάει βέβαια με την ανάγκη του μπλε πουλιού να βγει έξω. Το προστάζει όμως να κάτσει κάτω και εκείνο υπακούει γιατί είναι πολύ σκληρός για αυτό.
Υπάρχει ένα μπλε πουλί στην καρδιά μου που
θέλει να βγεί έξω
αλλά είμαι πολύ έξυπνος,
τον αφήνω μόνο
την νύχτα κάποιες φορές
όταν όλοι κοιμούνται.
Λέω, ξέρω ότι είσαι εκεί,
για αυτό μην είσαι,
λυπημένος.
μετά τον βάζω πάλι πίσω,
αλλά τραγουδάει λίγο
εκεί, δεν τον έχω αφήσει ακριβώς
να πεθάνει
και κοιμόμαστε έτσι
μαζί με την μυστική μας συμφωνία
και είναι αρκετά καλά να
κάνει ένα άντρα
να κλάψει, αλλά εγώ
δεν κλαίω,
εσύ;
Φαίνεται πως όσο σκληρός και αν είναι ο ομιλητής, δεν μπορεί μόνο με τη σκληράδα να διαχειριστεί το μπλε πουλί. Έτσι, επιστρατεύει και την εξυπνάδα και το βγάζει έξω κάποια βράδια που είναι μόνος. Είναι τότε, που μέσα στη μοναξιά του, αφήνει την ευαίσθητη πλευρά του ελεύθερη να εκφραστεί. Παραδέχεται ότι έχει και αυτή την πλευρά. Έχει ανάγκη να το κάνει. Προσπαθεί να το καθησυχάσει λέγοντας: “Ξέρω ότι είσαι εκεί, γι’ αυτό μην είσαι λυπημένος”.
Το συγκλονιστικό τέλος…
Οι τελευταίοι στίχοι, όπου ο ομιλητής λέει ότι δεν κλαίει, και θέτει το ίδιο ερώτημα στον αναγνώστη, είναι συγκλονιστικοί. Άραγε, λέει αλήθεια ότι δεν κλαίει; Λίγο πριν έχει παραδεχτεί ότι δεν το αφήνει να πεθάνει. Άρα, δεν θέλει να σκοτώσει αυτή την αθώα πλευρά του εαυτού του. Αυτή την πλευρά που είναι ακόμα…παιδί. Κατά τη γνώμη μου, λέει πως δεν κλαίει μόνο και μόνο γιατί έχει ξαναφορέσει το προσωπείο του σκληρού. Ρωτάει τον αναγνώστη αν κλαίει γιατί στην πραγματικότητα, θέλει να δει αν έχει και εκείνος ένα μπλε πουλί μέσα του. Έχει την ελπίδα πως θα του απαντήσει ναι γιατί τότε ίσως να μπορεί να ανοιχτεί.
Το δίδαγμα
Ο ομιλητής μπορεί να δείχνει άτρωτος σε όσους συναναστρέφεται αλλά…είναι βαθιά λυπημένος. Θα ήθελε να είναι διαφορετικός ο κόσμος. Θα ήθελε να μπορεί να δείξει την ευαίσθητη πλευρά του χωρίς να φοβάται ότι αυτό θα γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης. Τα ερώτηματα λοιπόν που απευθύνει στον καθένα μας είναι απλά. Έχουμε σκοτώσει τελείως το παιδί που ήμασταν κάποτε; Πόσο… καλά κρύβουμε αυτή την ευαίσθητη και συμπονετική πλευρά που όλοι έχουμε; Πόσο είμαστε ο εαυτός μας όταν συναναστρεφόμαστε τους άλλους; Προτιμάμε να δείχνουμε κάτι που δεν είμαστε προκειμένου να κερδίσουμε…συμπάθειες; Αν ναι, μας οδηγεί αυτό στην ευτυχία;
Ίσως αν μπορούσαμε να κάνουμε μια συμφωνία και να αφήναμε όλα αυτά τα μπλε πουλιά ελεύθερα, ο κόσμος να ήταν καλύτερος…