Μάνος Χατζιδάκις
Ο Μάνος Χατζιδάκις (1925 – 1994) ήταν Έλληνας μουσικοσυνθέτης, ποιητής, μαέστρος και πιανίστας. Το 1961 κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού με το τραγούδι που ερμήνευσε η Μελίνα Μερκούρη στην ταινία «Ποτέ την Κυριακή», «Τα παιδιά του Πειραιά». Είναι ο πρώτους που συνέδεσε τη λόγια μουσική με τη λαϊκή.
Πιάνο, βιολί & ακορντεόν από 4 ετών
Γεννήθηκε στην Ξάνθη αλλά σε ηλικία 7 ετών μετακόμισε στην Αθήνα με τη μητέρα του και την αδερφή του. Είχε μεσολαβήσει ο χωρισμός των γονιών του. Από 4 ετών, έκανε μαθήματα πιάνου, βιολιού και ακορντεόν. Ο πατέρας του σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα, το 1938 και η οικογένεια βρέθηκε σε πολύ δύσκολη οικονομική κατάσταση. Έτσι, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου ο Μάνος Χατζιδάκις εργάστηκε ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι, παγοπώλης, υπάλληλος σε φωτογραφείο και βοηθός νοσοκόμος. Παρά τις δυσκολίες, δεν σταμάτησε τις σπουδές του στη μουσική ενώ παράλληλα παρακολουθούσε ως ακροατής μαθήματα στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Οι πρώτες δουλειές & η ομιλία για το ρεμπέτικο
Το 1944, θα συμμετέχει στην κωμωδία «Ο Τελευταίος Ασπροκόρακας» του Αλέξη Σολομού από το νεοσύστατο τότε Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν. Αυτή είναι η πρώτη εμφάνισή του ως συνθέτης. Το 1946 θα κάνει και την πρώτη του εργασία στον κινηματογράφο, όταν γράφει τη μουσική για την ταινία «Αδούλωτοι σκλάβοι», σε σκηνοθεσία Βίωνα Παπαμιχάλη και με πρωταγωνίστρια την Έλλη Λαμπέτη.
Το 1949, ο Χατζιδάκις θα δώσε μία διάλεξη με θέμα το ρεμπέτικο τραγούδι. Εκεί, θα μιλήσει για την αξία του ρεμπέτικου και θα το συνδέσει με τη νεοελληνική πολιτιστική κληρονομιά. Αυτό, θα προκαλέσει αντιδράσεις στη συντηρητική κοινωνία. Μετά τη διάλεξη, θα κάνει συναυλία με τον Μάρκο Βαμβακάρη και τη Σωτηρία Μπέλλου.
Μουσική για ταινίες & θεατρικά έργα
Το 1950 αρχίζει να γράφει μουσική για αρχαία έργα με αφορμή τη σύνθεση της μουσικής για τις «Χοηφόρους» από την «Ορέστεια» του Αισχύλου, που του ανέθεσε η Μαρίκα Κοτοπούλη. Θα ακολουθήσουν πολλά έργα που τα “ντύνει” η μουσική του («Μήδεια», «Βάκχες», «Εκκλησιάζουσες», «Λυσιστράτη» κ.α).
Τα επόμενα χρόνια, συνθέτει διαρκώς για το θέατρο και τον κινηματογράφο και η φήμη του ολοένα και μεγαλώνει. Ενδεικτικά, μερικές ταινίες που έχει γράψει μουσική είναι: η «Στέλλα», το «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο», «Ο δράκος», «Μανταλένα», «Η Αλίκη στο ναυτικό», «Η κυρία δήμαρχος», «Το κλωτσοσκούφι». Παράλληλα, συνθέτει μουσική για θεατρικά έργα όπως: «Ευρυδίκη» του Jean Anouilh, «Το γλυκό πουλί της νιότης» του Tennessee Williams, «Ο θάνατος του Διγενή» του Άγγελου Σικελιανού, «Η τύχη της Μαρούλας» του Δημητρίου Κορομηλά.
Όσκαρ & ταξίδι στις Η.Π.Α.
Το 1961, κερδίζει το Όσκαρ για «Τα παιδιά του Πειραιά» και δηλώνει πως αυτό αποτελεί το αληθινό του ξεκίνημα και ότι οι φιλοδοξίες του δεν σταματούν εκεί. Το 1964 ίδρυει την Πειραματική Ορχήστρα Αθηνών και συνεργάζεται με τον σπουδαίο γάλλο χορογράφο και διευθυντή όπερας, Μωρίς Μπεζάρ για να ανεβάσουν τις «Όρνιθες», στις Βρυξέλλες.
Το 1966 ο Μάνος Χατζιδάκις πηγαίνει στις ΗΠΑ. Εκεί, θα συνεργαστεί με τον Ζιλ Ντασέν και τη Μελίνα Μερκούρη και θα ανεβάσουν στο Broadway τη θεατρική διασκευή του «Ποτέ την Κυριακή» . Στην Αμερική θα παραμείνει για 6 χρόνια. Θα έρθει σε επαφή με την pop και τη rock μουσική και θα συνεργαστεί με το συγκρότημα New York Rock and Roll Ensemble για να εκδόσουν το μουσικό άλμπουμ Reflections, το 1970.
Επιστροφή στην Ελλάδα
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ηχογραφεί ένα εμβληματικό έργο και σημείο αναφοράς της ελληνικής μουσικής δημιουργίας, με τίτλο «ο Μεγάλος Ερωτικός» και ιδρύει ένα μουσικό καφεθέατρο, το «Πολύτροπον».
Την επόμενη εφταετία (1975-1982) θα διοριστεί από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, διευθυντής του κρατικού ραδιοσταθμού Τρίτο Πρόγραμμα και αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η παρουσία του και στις τρεις αυτές θέσεις ήταν πολύ σημαντική και βοήθησε να γίνουν πολλές σημαντικές πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Η Ορχήστρα των Χρωμάτων
Το 1989, ιδρύει την Ορχήστρα των Χρωμάτων, οραματιζόμενος ένα επίλεκτο μουσικό σύνολο, το οποίο θα παρουσιάζει πρωτότυπα προγράμματα κλασικών και σύγχρονων συνθετών. Με την ορχήστρα έδωσε συνολικά 20 συναυλίες και 12 ρεσιτάλ ελληνικού και διεθνούς ρεπερτορίου. Μερικές εξ αυτών είχαν ιδιαίτερη σημασία, όπως αυτή που έδωσε σε συνεργασία με τον Ástor Piazzolla, στο Ηρώδειο και ήταν η τελευταία συναυλία του σπουδαίο αργεντίνου συνθέτη του tango.
Στις 15 Ιουνίου του 1994, ο Μάνος Χατζιδάκις πέθανε από οξύ πνευμονικό οίδημα, σκορπώντας θλίψη στο πανελλήνιο.