Η μοναξιά είναι η φτώχεια του εαυτού μας. Η μοναχικότητα είναι ο πλούτος του εαυτού μας – May Sarton
Με τη φράση «Η μοναξιά είναι η φτώχεια του εαυτού μας. Η μοναχικότητα είναι ο πλούτος του εαυτού μας», η Αμερικανίδα ποιήτρια και συγγραφέας διαχωρίζει δύο φαινομενικά παρόμοιες, αλλά ουσιαστικά διαφορετικές καταστάσεις: τη μοναξιά και τη μοναχικότητα. Η πρώτη συχνά βιώνεται ως έλλειψη, ως ένα κενό που δύσκολα καλύπτεται, ενώ η δεύτερη μπορεί να γίνει πηγή έμπνευσης, αυτό-ανακάλυψης και ψυχικής ανάτασης. Τι ακριβώς όμως χαρακτηρίζει αυτές τις δύο έννοιες και πώς μπορούμε να τις εντάξουμε στη ζωή μας με έναν πιο υγιή τρόπο;
Μοναξιά: Όταν το «Μαζί» λείπει
Η μοναξιά συνδέεται συνήθως με μια αίσθηση απομόνωσης και αδυναμίας σύνδεσης με τους άλλους. Ένα άτομο που νιώθει μόνο του συχνά αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως «φτωχό» σε συναισθηματικούς πόρους: το αίσθημα της εγκατάλειψης ή της έλλειψης επικοινωνίας δημιουργεί ένα κενό που μοιάζει να μην μπορεί να γεμίσει. Σε αυτή τη μορφή απομόνωσης, οι σκέψεις συχνά γίνονται πιο σκοτεινές, ενώ η χαμηλή αυτοεκτίμηση μπορεί να εντείνεται.
Επιπλέον, η μοναξιά δεν εξαρτάται απαραίτητα από το πόσοι άνθρωποι μάς περιβάλλουν. Μπορεί κανείς να νιώθει βαθιά μόνος ακόμα κι όταν βρίσκεται μέσα σε ένα πλήθος, αν η αίσθηση της ουσιαστικής σχέσης και κατανόησης με τους γύρω του απουσιάζει. Γι’ αυτό, η μοναξιά συχνά λειτουργεί αποξενωτικά, υπονομεύοντας την αυτοπεποίθηση και την ψυχική μας ευεξία.
Μοναχικότητα: Η αναζήτηση του εσωτερικού πλούτου
Αντίθετα, η μοναχικότητα περιγράφει μια συνειδητή επιλογή απομάκρυνσης από το πλήθος, που δεν συνοδεύεται από το αρνητικό αίσθημα της έλλειψης. Είναι μια δημιουργική στροφή προς τον εαυτό μας, όπου ανακαλύπτουμε πόσο πλούσια και πολύτιμη μπορεί να είναι η επαφή με τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ανάγκες μας. Σε αυτή τη διαδικασία, η ησυχία μετατρέπεται σε «χώρο» για στοχασμό, για έμπνευση και για αυτογνωσία.
Η μοναχικότητα δεν ισοδυναμεί με κοινωνική απομόνωση· αντιθέτως, μπορεί να εμπλουτίσει τη σχέση μας με τους άλλους, καθώς μας προσφέρει την ευκαιρία να εξερευνήσουμε ποιοι είμαστε. Όταν έχουμε περάσει εποικοδομητικό χρόνο μόνοι μας, νιώθουμε πιο ξεκάθαροι για τις επιθυμίες, τους στόχους και τις αξίες μας. Αυτόματα, οι κοινωνικές μας επαφές γίνονται πιο ουσιαστικές, καθώς προσεγγίζουμε τους άλλους με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και συναισθηματική ωριμότητα.
Συμπέρασμα
Η διάκριση που κάνει η May Sarton ανάμεσα στη μοναξιά και τη μοναχικότητα μάς υπενθυμίζει ότι το να είμαστε μόνοι δεν είναι απαραίτητα κακό ή δυσάρεστο. Αντιθέτως, όλα εξαρτώνται από τον τρόπο που βιώνουμε και ερμηνεύουμε την απομόνωση. Η μοναξιά μπορεί να αποτελεί σημάδι πως χρειαζόμαστε περισσότερη σύνδεση και επικοινωνία, ενώ η μοναχικότητα μπορεί να γίνει ένας ανεκτίμητος θησαυρός, μια πηγή δημιουργικής σκέψης και αυτοανακάλυψης. Το στοίχημα είναι να βρούμε την ισορροπία: να επενδύουμε σε ποιοτικό «μαζί», χωρίς να ξεχνάμε ότι ο πλούτος του εαυτού μας αναδεικνύεται και στην πολύτιμη σιωπή της μοναχικότητας.