“Υπάρχουν δύο τραγωδίες στη ζωή: Η μία είναι η αποτυχία στην εκπλήρωση των επιθυμιών μας. Η άλλη είναι η εκπλήρωση όλων των επιθυμιών μας.”- George Bernard Shaw
Με την πρώτη ματιά, το απόφθεγμα του Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, “Υπάρχουν δύο τραγωδίες στη ζωή: Η μία είναι η αποτυχία στην εκπλήρωση των επιθυμιών μας. Η άλλη είναι η εκπλήρωση όλων των επιθυμιών μας”, φαίνεται αντιφατικό ή αινιγματικό. Πώς είναι δυνατόν τόσο η αποτυχία όσο και η επιτυχία μας να θεωρούνται τραγωδίες; Για να ξεδιαλύνουμε το νόημά του, πρέπει να εξετάσουμε τις δύο περιπτώσεις που παρουσιάζονται σε αυτό.
Η τραγωδία της αποτυχίας στην εκπλήρωση των επιθυμιών
Η πρώτη περίπτωση είναι και η πιο εύκολη να εξηγηθεί. Προφανώς, η αποτυχία στην εκπλήρωση των επιθυμιών μπορεί να αποτελέσει μια δυσάρεστη και συναισθηματικά δύσκολη εμπειρία. Αυτή η τραγωδία μπορεί να προκύψει όταν οι προσδοκίες μας δεν εκπληρώνονται, είτε λόγω εξωτερικών παραγόντων εκτός του ελέγχου μας είτε λόγω δικών μας αδυναμιών.
Η αποτυχία μπορεί να προκαλέσει αίσθημα απογοήτευσης, θλίψης και αβεβαιότητας. Το χειρότερο από όλα όμως, είναι πως μπορεί να δημιουργήσει αμφιβολίες για τον ίδιο μας τον εαυτό.
Η τραγωδία της επιτυχίας στην εκπλήρωση των επιθυμιών
Αντίθετα με τις ανεκπλήρωτες προσδοκίες, η δεύτερη τραγωδία που αναφέρεται στο απόφθεγμα του Shaw περιστρέφεται γύρω από την επιτυχία. Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις όπου φτάνουμε σε ένα σημείο που έχουμε επιτύχει τους στόχους ή τις επιθυμίες μας αλλά μπορεί να αντιληφθούμε πως αυτή η επιτυχία δε φέρνει την ικανοποίηση που περιμέναμε.
Πολλές φορές, η επίτευξη ενός στόχου μπορεί να φανεί απογοητευτική, γιατί αντιλαμβανόμαστε πως η ίδια η διαδικασία της επίτευξης δεν μας έδωσε αυτήν την ικανοποίηση που περιμέναμε. Ίσως νιώθουμε άδειοι, χωρίς κατεύθυνση, ή ακόμα και να αναρωτιόμαστε “ωραία, και τώρα τι;” μετά την επίτευξη του στόχου.
Αυτό συμβαίνει διότι η ικανοποίηση και η ευτυχία προέρχονται από διάφορες πτυχές της ζωής και δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων.
Επίσης, η επίτευξη ενός στόχου μπορεί να μας αναγκάσει να αντιμετωπίσουμε νέες προκλήσεις, να αναρωτηθούμε για τον επόμενο στόχο που θέλουμε να θέσουμε, και μερικές φορές αυτό μπορεί να μας φανεί εξίσου αγχωτικό.
Εξισορρόπηση των επιθυμιών και της εκπλήρωσης
Το απόφθεγμα του Shaw μας προτρέπει να αναλογιστούμε τη λεπτή ισορροπία μεταξύ των επιθυμιών μας και της εκπλήρωσης που αυτές επιφέρουν. Σίγουρα, το να επιδιώκουμε αυτό που θέλουμε αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης. Ωστόσο, μας προειδοποιεί για τις πιθανές παγίδες που σχετίζονται με το να αναλωνόμαστε υπερβολικά σε αυτό. Η ζωή είναι πολυδιάστατη και δεν υπάρχει αποκλειστικά ένα πράγμα που θα μας γεμίσει χαρά. Η επίτευξη μιας ισορροπίας μεταξύ φιλοδοξίας και ικανοποίησης είναι ζωτικής σημασίας για να ζήσουμε μια ολοκληρωμένη ζωή.
Η σημασία της προοπτικής
Για να κατανοήσουμε πραγματικά το νόημα πίσω από το απόσπασμα του Σο, πρέπει να εξετάσουμε τη σημασία της προοπτικής. Οι τραγωδίες για τις οποίες μιλάει δεν είναι σύμφυτες με τις ίδιες τις επιθυμίες αλλά μάλλον με την αντίληψη και την ερμηνεία τους από εμάς. Είναι η προσκόλλησή μας σε συγκεκριμένα αποτελέσματα ή αγαθά που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε απογοήτευση. Καλλιεργώντας μια ευρύτερη αντίληψη και αποδεχόμενοι την παροδικότητα των επιθυμιών, μπορούμε να βρούμε μια βαθύτερη αίσθηση ειρήνης και πληρότητας.