“Το εκκρεμές του νου πάλλεται μεταξύ λογικού και παραλόγου, όχι μεταξύ σωστού και λάθους” – Carl Jung
Ο Carl Jung, ένας από τους πιο σημαντικούς ψυχολόγους του 20ού αιώνα, άφησε πίσω του ένα πλούσιο έργο που εξετάζει τις πολύπλοκες πτυχές του ανθρώπινου ψυχισμού. Το απόφθεγμα “Το εκκρεμές του νου πάλλεται μεταξύ λογικού και παραλόγου, όχι μεταξύ σωστού και λάθους” καταδεικνύει μία βαθιά κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και των εσωτερικών συγκρούσεων που βιώνουμε.
Η δήλωση αυτή αναδεικνύει πως ο νους μας βρίσκεται σε μια συνεχή πάλη ανάμεσα στη λογική και το παράλογο, όχι με όρους σωστού και λάθους, αλλά με βάση τη φύση και τα όρια της ανθρώπινης εμπειρίας.
Το Λογικό: Η αναζήτηση της τάξης
Η λογική αποτελεί τη βάση της κατανόησης και της ανάλυσης του κόσμου γύρω μας. Η οργανωμένη σκέψη, οι κανόνες και οι δομημένες διαδικασίες ενισχύουν την ικανότητά μας να εξηγούμε και να χειριζόμαστε την πραγματικότητα. Το λογικό μάς επιτρέπει να λαμβάνουμε ασφαλείς αποφάσεις και να αναλύουμε τα δεδομένα που διαθέτουμε.
Ωστόσο, η απόλυτη κυριαρχία της λογικής μπορεί να οδηγήσει σε αποξένωση από τα συναισθήματα και τις βαθύτερες ανάγκες μας. Η καθαρή λογική συχνά δεν μπορεί να κατανοήσει τις άλογες, συναισθηματικές ή ενστικτώδεις πτυχές του ανθρώπου.
Το Παράλογο: Το βάθος των ανθρώπινων συναισθημάτων
Αντίθετα, το παράλογο αντιπροσωπεύει τη δημιουργικότητα, την ασυνείδητη σκέψη, το ένστικτο και το συναίσθημα που δεν υπόκεινται στους κανόνες της λογικής. Είναι ο χώρος της αβεβαιότητας, του μη αναμενόμενου και της έκφρασης των πιο βαθιών μας παρορμήσεων. Το παράλογο μπορεί να φαίνεται χαοτικό και άναρχο, όμως, παράλληλα, αποτελεί πηγή έμπνευσης.
Η έννοια αυτή συνδέεται στενά με τον κόσμο της τέχνης, της φαντασίας και της ανθρώπινης έκφρασης, προσφέροντας τη δυνατότητα να εξερευνήσουμε τις πιο άγνωστες πτυχές του εαυτού μας.
Η διττότητα του νου
Η πάλη μεταξύ του λογικού και του παραλόγου αντικατοπτρίζει την πολυπλοκότητα του ανθρώπινου νου. Ο Jung ισχυρίζεται ότι το εκκρεμές αυτό είναι αέναο και δεν σταθεροποιείται ποτέ σε μια από τις δύο πλευρές. Αυτή η ταλάντευση είναι που δίνει μορφή στη ζωή μας, στις αποφάσεις μας, και στην αντίληψη του κόσμου.
Η απόρριψη του διπόλου “Σωστό και Λάθος”
Ο Jung προχωρά περαιτέρω, απορρίπτοντας τον παραδοσιακό διαχωρισμό του σωστού και του λάθους. Η προσέγγισή του θέτει τις βάσεις για μια πιο περιεκτική κατανόηση του ανθρώπινου ψυχισμού, που υπερβαίνει την απλή ηθική κατηγοριοποίηση των πραγμάτων. Αυτή η προσέγγιση μας οδηγεί στο να εξετάσουμε τα κίνητρα, τις συνθήκες και τις προθέσεις πίσω από τις πράξεις μας, χωρίς να εγκλωβιζόμαστε σε απόλυτα σχήματα.
Πώς να εξισορροπήσουμε το Λογικό και το Παράλογο
Η διατήρηση της ισορροπίας ανάμεσα στις δύο δυνάμεις αποτελεί την μεγάλη πρόκληση της ζωής μας. Η αναγνώριση της σημασίας της λογικής προσφέρει τη δυνατότητα να οργανώνουμε τη ζωή μας και να παίρνουμε σωστές αποφάσεις, ενώ το παράλογο μας θυμίζει να ακούμε τα συναισθήματά μας, τις παρορμήσεις μας και την πηγή της δημιουργικότητάς μας. Σίγουρα, η εξισορρόπηση των δύο αυτών δυνάμεων απαιτεί χρόνο και υπομονή. Δεν είναι εύκολο αλλά το πρώτο βήμα για να το πετύχουμε είναι να αναγνωρίσουμε ότι και οι δύο αυτές πλευρές είναι αναπόσπαστο μέρος της ανθρώπινης φύσης μας. Η λογική μάς προστατεύει από το χάος, προσφέροντας δομή και σαφήνεια στις αποφάσεις μας, ενώ το παράλογο τροφοδοτεί τη φαντασία, την τέχνη και την αυτοέκφρασή μας. Όταν καταφέρνουμε να συνδυάσουμε αυτά τα δύο, μπορούμε να δημιουργούμε ισορροπημένες επιλογές που συνδυάζουν την πραγματικότητα με τη δημιουργικότητα, κάνοντας τη ζωή μας πιο πλήρη και ουσιαστική.
Για περισσότερα αποφθέγματα του Carl Jung, κάνε κλικ εδώ.
Προτεινόμενο βιβλίο του Καρλ Γιουνγκ: Εισαγωγή στην ψυχολογία