Η αλήθεια, όπως και το φως, τυφλώνει. – Albert Camus
Ο Albert Camus, με τη φιλοσοφική του οξυδέρκεια, μας υπενθυμίζει ότι η αλήθεια, όπως και το φως, τυφλώνει. Δεν είναι μια εύκολη ή …καθησυχαστική δύναμη, όπως πολλοί μπορεί να νομίζουν. Αντίθετα, έχει τη δύναμη να προκαλεί πόνο, να αναστατώνει, να απογυμνώνει ψυχές και να κλονίζει βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις.
Η αλήθεια δεν είναι πάντα φως που καθαρίζει
Συχνά λέμε πως θέλουμε την αλήθεια. Την εξυψώνουμε ως ύψιστη αξία, την αναζητούμε σε σχέσεις, πολιτική, επιστήμη. Όμως, η αλήθεια τυφλώνει όταν έρχεται απότομα, χωρίς προετοιμασία ή χωρίς τη δύναμη να την αντέξουμε.
Όπως όταν βγαίνεις από σκοτεινό δωμάτιο στο φως του ήλιου – τα μάτια σου δεν αντέχουν το φως αμέσως. Έτσι κι ο νους μας, όταν έρχεται αντιμέτωπος με μια ωμή ή δύσκολη αλήθεια, μπορεί να “καεί” από την ένταση της συνειδητοποίησης.
Γιατί φοβόμαστε την αλήθεια;
Ο Camus, υπαρξιστής και παρατηρητής της ανθρώπινης φύσης, κατανοούσε ότι η αλήθεια μπορεί να είναι ενοχλητική. Μπορεί να μας ξεβολέψει από τις αυταπάτες μας, να μας αναγκάσει να ξαναδούμε τον εαυτό μας ή τον κόσμο με σκληρό τρόπο.
Γι’ αυτό και πολλές φορές επιλέγουμε τα ψέματα ή τις “μισές αλήθειες” – όχι γιατί είμαστε κακοί ή δειλοί, αλλά γιατί το πλήρες φως μπορεί να μας πληγώσει.
Το τίμημα της αυθεντικότητας
Παρόλα αυτά, το να ζει κανείς κοντά στην αλήθεια, όσο δύσκολο κι αν είναι, φέρνει απελευθέρωση. Δεν είναι εύκολος δρόμος. Χρειάζεται θάρρος για να δεις καθαρά, να αποδεχτείς, να σταθείς στο φως χωρίς να αποστρέφεις το βλέμμα. Μπορεί, λοιπόν, να μας τυφλώσει στην αρχή, αλλά είναι η μόνη πορεία προς τη γνώση, την ελευθερία και την αυθεντική ζωή.