3+1 Βιβλία που προτείνω στους μαθητές μου
Είναι γνωστό πως πλέον όλο και λιγότεροι έφηβοι ασχολούνται με τη λογοτεχνία. Βέβαια είναι αρκετοί που διαβάζουν τα λεγόμενα booktok βιβλία αλλά μέχρι εκεί. Ως εκπαιδευτικός προσπαθώ να βρίσκω ευκολοδιάβαστα βιβλία για να προτείνω στους μαθητές μου είτε σύγχρονης λογοτεχνίας είτε κλασικής.
Το αγόρι που δεν ήξερε τι θα πει φόβος
Το πρώτο από αυτά-το διάβασα και εγώ η ίδια προσφατα- είναι το «Αγόρι που δεν ήξερε τι θα πει φόβος» του Σον Γουον-Πιενγκ , που κυκλοφορεί από εκδόσεις Ιβίσκος. Πρωταγωνιστεί ένα αγόρι που πάσχει από «αλεξιθυμία», δηλαδή ανικανότητα έκφρασης συναισθημάτων. Ο ήρωας δεν μπορεί να νιώσει αλλά ούτε και να εκφράσει βασικά συναισθήματα όπως φόβο, αγάπη, χαρά. Ακόμα και όταν όλη του η ζωή καταστρέφεται μπροστά στα μάτια του μένει απαθής. Αυτός είναι και ο λόγος που πέφτει θύμα κακοποίησης στο σχολείο. Αυτό όμως το ξεχωριστό του στοιχείο θα τον βοηθήσει να αναπτύξει και μια αληθινή φιλία.
Ο παράδεισος
Η δεύτερη πρότασή μου είναι ένα βιβλίο που ταιριάζει με το πρώτο. Πρόκειται για το «Ο παράδεισος» της Μιέκο Καβακάμι από εκδόσεις Gutenberg. Και σε αυτό το βιβλίο το θέμα που μονοπωλεί το ενδιαφέρον μας είναι ο σχολικός εκφοβισμός. Εδώ το παιδί δεν έχει κάποια ιδιαιτερότητα απλά δεν αντιδράει όταν του φέρονται άσχημα. Το bullying που δέχεται στο σχολείο τον φέρνει σε επαφή με μια κοπέλα με παρόμοια βιώματα και αναπτύσσεται ένα είδος φιλίας μεταξύ τους που βασίζεται στα κοινά τους προβλήματα.
Διαβάζοντας και τα δύο αυτά βιβλία ένας νέος μπορεί να βάλει τον εαυτό του στη θέση του θύματος και να δει πως νιώθουν αυτά τα παιδιά. Για ποιο λόγο δεν αντιδρούν-κάτι που δεν είναι καθόλου εύκολο- αλλά και γιατί δεν μιλάνε σε τρίτους. Ίσως εντοπίσουν χαρακτηριστικά και συμπεριφορές αντίστοιχες σε συμμαθητές τους και προβληματιστούν ώστε να αναλάβουν δράση. Παράλληλα και τα δύο βιβλία δείχνουν και την πλευρά του θύτη. Δια στόματος αυτών των παιδιών ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις σκέψεις και τους λόγους που πολλά παιδιά δείχνουν αυτές τις βίαιες συμπεριφορές. Ενδεχομένως όσοι είμαστε απ’ έξω να μην μπορούμε να τους καταλάβουμε, αλλά άνθρωποι που βρίσκονται δίπλα τους ίσως να μπορέσουν να τους βοηθήσουν. «Ο παράδεισος» έχει σκληρές περιγραφές βίας μέσα αλλά θεωρώ πως οι νέοι πλέον έρχονται αντιμέτωποι με πολύ χειρότερα από ότι εμείς στην ηλικία τους. Ίσως διαβάζοντας τα δύο αυτά βιβλία καταλάβουν ότι η σιωπή και το να συμμετέχουν σε τέτοιες βιαιότητες μπορεί να οδηγήσει σε πολύ επικίνδυνες και μη αναστρέψιμες καταστάσεις.
Η μαμά θα σου αγοράσει ένα παπαγαλάκι
Το τρίτο βιβλίο που προτείνω είναι το «Η μαμά θα σου αγοράσει ένα παπαγαλάκι» ~ Τζην Λιτλ από εκδόσεις Ζαχαρόπουλος. Ένα τελείως διαφορετικό βιβλίο από τα προηγούμενα, το οποίο φέρνει σε επαφή τους νέους και προσπαθεί να τους εξοικειώσει με τον θάνατο. Δύο μικρά παιδιά χάνουν τον πατέρα τους και μέσα από την ανάγνωση του βιβλία παρακολουθούμε πως καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν αυτό το τραγικό γεγονός. Η απώλεια είναι ένα από τα δυσκολότερα που καλούμαστε όλοι μας-μικροί και μεγάλοι- να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε. Για να το πετύχουμε χρειαζόμαστε δίπλα μας ανθρώπους που μας στηρίζουν και θέλουν το καλό μας. Αυτό ακριβώς τονίζει εδώ και το συγκεκριμένο μυθιστόρημα, επισημαίνοντας ταυτόχρονα και τη βαθιά, αγνή αγάπη που τρέφουμε για τους γονείς μας.
Bonus: Η φάρμα των ζώων
Και τέλος ένα μπόνους βιβλίο κλασικής λογοτεχνίας. Φυσικά δεν είναι άλλο από το «Η φάρμα των ζώων» του Τζορτζ Όργουελ. Ο συγγραφέας χρησιμοποιώντας μια αλληγορία και παρομοιάζοντας τους ανθρώπους με ζώα αποτυπώνει τη δική μας πολιτική και κοινωνική εποχή. Είναι ένα διαχρονικό βιβλίο καθώς φαινόμενα λαϊκισμού υπάρχουν και θα υπάρχουν σε όλες τις κοινωνίες. Οπότε είναι μια καλή πρώτη επαφή των νέων με όσα συμβαίνουν γύρω μας και με τα πολιτικά γεγονότα, καθώς η απλή γραφή και η αλληγορία βοηθούν στο να συλλάβουν το νόημα πιο εύκολα.
Αντί επιλόγου…
Ας προσπαθήσουμε όσο μπορούμε να φέρουμε σε επαφή τους νέους με το βιβλίο. Και κυρίως με βιβλία που ασχολούνται με θέματα επίκαιρα, γεγονότα που βιώνουν και τα ίδια τα παιδιά. Ίσως μπορέσουν μέσα από αυτά να αντιμετωπίσουν πιο σωστά παρόμοιες καταστάσεις και να αναπτύξουν περισσότερο την κρίση τους ή ακόμα και να οδηγηθούν στην αυτοκριτική τους.